Een concept in je bol

Of een bol in je concept

Voor je denkt dat dit een blogje is over de lensbol. Dat was het plan, maar mijn foto’s met dit nieuwste speeltje zijn tot dusver nog weinig inspirerend. Daarnaast sloeg ook de vermoeidheid toe en werd ik ziek. Tot ergens op een ochtend een paar winterse zonnestralen mijn woonkamer vrolijk geel kleurde. Ik nam zonder verder na te denken pen en papier en begon met het tekenen en uitwerken van deze foto met als titel: Ademruimte gezocht.

En zo ging ik ongemerkt over naar conceptuele fotografie. Maar omdat ik in de afgelopen weken zo intens bezig was geweest met die lensbol werd deze als vanzelf mee geïntegreerd in mijn concept. Hoewel, niet geheel op de manier waarop je een lensbol doorgaans gebruikt. In een periode waarin de meeste mensen in deze regio normaal uit hun bol gaan (carnaval), kroop ik erin 😉

Conceptuele fotografie is verhalende fotografie. Een foto met een boodschap, vaak gebruik makend van een leuke twist. Iets dat net niet helemaal kan en mensen hopelijk intrigeert en langer laat kijken naar je foto. Het is fun om te doen en er zijn eigenlijk geen regels. Toch kan het geen kwaad om met een zeker plan van aanpak te werken.

• Eerst Schetsen
• Meerdere foto’s
• Wie is je model
• Denk in lagen
• Snel achtergrond verwijderen
• Moodboards
• Inspiratie

Eerst schetsen

Begin met een schets. Ik ben geen goede tekenaar, maar door op voorhand een schets te maken, krijg je iets meer duidelijkheid of dat beeld in je hoofd ook wel werkt als foto. Of alles binnen het frame past en met welke focusafstand je bijvoorbeeld het beste kunt werken. Zo kwam ik al tekenend tot de conclusie dat ik heel kort op de ‘bol’ moest fotograferen om de scene duidelijk genoeg tot zijn recht te laten komen. Hierdoor moest ik veel van mijn oorspronkelijke ideeën voor de achtergrond schrappen. Ik had daar simpelweg niet genoeg ruimte voor.

Maak meerdere foto’s

Ik heb mijzelf gefotografeerd, zittend op de keukentafel voor een raam. Toen ik eigenlijk al een hele serie zelfportretten had om uit te kiezen bedacht ik mij ineens dat ik misschien ook nog een foto wilde proberen waarbij ik juist andersom ging zitten. Hiermee week ik dus een beetje af van mijn oorspronkelijke tekening. Maar uiteindelijk is dat de foto geworden die ik het meest effectief vond. De beste foto maak je meestal net na het moment dat je denkt dat je klaar bent. Hoe langer ik nu fotografeer, hoe meer ik toch overtuigd raak van de correctheid van de deze stelling. Wees dus niet te snel tevreden en maak meerdere foto’s.

Terug naar overzicht

Wie is je model?

Zelf model staan heeft zijn ongemakken, maar er is een groot voordeel. Omdat je zelf ook maker van de foto bent, blijf je onvermoeibaar zoeken naar de juiste pose voor jouw idee, jouw concept. Ook al betekent dat nog 20 keer opnieuw op die tafel gaan zitten en je hoofd weer in een andere richting draaien. Vraag je iemand anders om model te staan, is het misschien aan te raden om dit zoekwerk toch al op voorhand te doen. Het is maar om te voorkomen dat de vrijwilliger die straks voor je camera komt te staan onnodig lang moet wachten.

Denk in lagen

Vaak komt er bij dit soort fotografie toch wel een beetje photoshop aan te pas. Mijn foto ademruimte gezocht bestaat bijvoorbeeld uit 3 lagen:

1. De scène ofwel de achtergrond.
2. De tweede laag is een kopie van de 1e foto waarbij ik een uitsnede van de bol heb gemaakt. De bol laat namelijk in de originele foto een omgekeerde reflectie zien van de achtergrond. Ik heb deze weer terug gedraaid zodat de blaadjes opnieuw boven hingen en het toetsenbord onder.
3. Een volledig nieuwe foto van mijzelf met mijn notitieboek. Gemaakt in een andere ruimte met de camera op statief. Ik bediende de camera met de Fujifilm app. De achtergrond van deze derde foto heb ik verwijderd.

Het is belangrijk om tijdens het maken van de foto al rekening te houden met de manier waarop je de foto later gaat bewerken. Werk je bijvoorbeeld met levitatie dan is het belangrijk om een extra foto van de achtergrond te maken. Houd het totaalplaatje voor ogen. Ik heb mijzelf met het notitieboek op ooghoogte gefotografeerd. Dan zal ik de foto van de lensbol vanuit dezelfde positie moeten maken en niet ineens vanaf de bovenzijde. Dan klopt de scène niet meer.

Mocht je nog niet bekend zijn met het werken van lagen of het wissen van een achtergrond en selecteren van een onderwerp uit een foto dan zijn er talloze handige instructiefilmpjes op youtube te vinden. Het is ook een beetje afhankelijk van het soort bewerkingsprogramma waar je mee werkt. Hoewel ik regelmatig spreek over photoshop, werk ik zelf al een hele tijd met Affinity Photo.

Terug naar overzicht

Gemak dient de ..

Ik heb onlangs een website gevonden waarmee je een beetje kunt foetelen.  Op de site van Remove bg by Kaleido AI kun je met slecht 1 klik je achtergrond verwijderen in een foto. Het resultaat is niet geheel foutloos, maar het bespaart je enorm veel tijd en je krijgt een bestand dat je zelf nog kunt bijwerken. Je kunt 50 verschillende foto’s uploaden, het resultaat zie je dan in een klein frame. Uiteindelijk kun je 1 foto zonder achtergrond gratis downloaden. Daarna is het betalend, maar voor een schappelijke prijs. Ik heb dit nu de eerste keer gebruikt bij de foto van mezelf op de tafel, gewoon om te testen. Dus dat was mijn gratis bewerkte foto. Zou ik dit tegen betaling ook gebruiken? Ik was wel ontzettend snel klaar. Als je een keer in tijdsnood zou zitten, waarom niet?

Werk met moodboards

Soms heb je misschien een heel duidelijk thema bedacht, maar weet je even niet met welke techniek je dit het beste omzet naar beeld. Dan helpt het voor mij om gewoon eens wat te scrollen op Pinterest. Ik heb meerdere moodboards op deze app die mij al vaker op leuke ideeën hebben gebracht.

Een conceptuele foto hoeft overigens niet altijd een rechtlijnige boodschap te hebben, het mag ook gewoon visueel mooi zijn. Soms kan ik niet wachten om mijn idee op beeld te zetten zoals bij de foto met de lensbol. Net alsof ik geen rust zal kennen tot het is uitgevoerd. Andere keren blijf ik er dagen over nadenken en kan ik het evengoed ook weer volledig vergeten. Vaak kom ik dan maanden later een vreemde schets tegen in mijn notitieboek. 

Waar het vooral om draait is dat je gedachten, positief of negatief kunt omzetten in iets creatiefs. Of dat nu met beeld is of schrift of muziek. Voor je het weet, ben je de woonkamer aan het omhuizen, tafels en kamerplanten aan het verplaatsen die dan weer vervangen worden door gekleurde schermen en andere materialen. (Niks zo leuk als dan net iemand van je gezin binnenwandelt en met een verwarde uitdrukking door de kamer kijkt).

Het eindresultaat is zelfs niet het meest belangrijk. Het bezig zijn met iets dat je zelf hebt verzonnen, geeft je positieve energie. Veel prettiger dan onnodig lang gaan kniezen of malen over zaken waar je toch geen invloed op hebt. Of om af te ronden: het kan geen kwaad om af en toe in je eigen bol te kruipen. Maar wel tijdelijk hè, gewoon om even op adem te komen.

Terug naar overzicht

Op youtube kijk ik ook wel eens graag naar kutovakika. Een Zweedse fotografe die eerst een tijdje in Londen woonde en vorig jaar terug is verhuisd naar Zweden. Ook zij maakt foto’s met een surrealistisch kantje. Ze deelt veel van haar tips en trucs op haar youtubekanaal. Haar bewerkingen en gebruik van kleuren vind ik vooral prachtig.

Voor meer informatie over remove bg, kijk eens naar het filmpje van Olivio Sarikas.

Meer lezen over fotograferen met een lensbol of lensbal? Zie dit blogje: De glazen lensbal