Helios 44-2 58mm

Bizarre lenzen – Deel 3

De Helios 44-2 is mijn meest recent aangeschafte, bizarre lens. Maar als ik het logo en serienummer juist interpreteer heeft mijn exemplaar een bouwjaar ergens tussen 1967 en 1970. Eigenlijk is ze dus de oudste lens in mijn bezit. Daarmee mist ze misschien enige soepelheid, zeker in de focusring, maar dat is haar vergeven. 

Want verder is deze kleine Russische primelens stevig gebouwd. Wel met een M42 fitting dus ik moest een adapter aanschaffen om haar te bevestigen op mijn Fujifilm X camera. Maar daar is in de werking niks van te merken. 

Wat de Helios 44-2 zo speciaal maakt en daarmee ook super populair, is haar ‘swirly’ bokeh. Die je overigens niet direct ziet. Het is dus niet zoals bij de Lensbaby Composer Pro II die ik in een vorige blog noemde, dat de wereld vreemd toont bij de kleinste aanraking van de lens. Nee, zet de Helios 44-2 op je camera en je krijgt juist een super scherp beeld met hooguit wat zachtere randen. Voor die interessante bokehstrepen, moet je iets meer moeite doen. 

Met mijn APS-C camera is de swirly bokeh enkel zichtbaar bij een volledig open diafragma. Plus je dient daarvoor een juiste afstand camera tot onderwerp te hebben en een juiste afstand onderwerp tot achtergrond. Verder dient de achtergrond of voorgrond ietwat structuur te hebben. En dan nog is het geen exacte wetenschap.

En hoewel ik gewend ben aan manuele lenzen is dit een ander soort bediening van het diafragma. Er is een klikring, zoals gebruikelijk, maar bij deze lens zet je de ring vast op een maximaal diafragma. Met de soepelere draairing daarachter zet je het diafragma open of dicht tussen f2 en een ander getal naar keuze. Met mijn systeemcamera kan ik perfect zien of ik een gewenst effect bereik, maar ik weet nooit precies op welk diafragma ik zit. 

Kort gezegd. Je kunt er unieke bokeh mee krijgen, maar het vergt wat oefening en geduld. Dus ook dit is geen lens voor alledaags gebruik, maar het mag ondertussen duidelijk zijn dat ik daar ook niet altijd naar zoek. En waar ik met de Lensbaby enigszins mijn inspiratie ben verloren, heb ik met de Helios 44-2 juist het tegenovergestelde gevoel. Bij elke foto krijg ik nieuwe ideeën voor swirly bokeh onderwerpen en blijf ik soms eindeloos zoeken tot het weer lukt. Zoals bij deze foto met de E-reader en de boeken, waarbij ik zelf in een niet al te gemakkelijke houding bovenop de keukentafel sta.

De lens heeft overigens een brandpuntafstand van 58mm en niet 44mm zoals de naam misschien doet vermoeden. Ze is daarmee vergelijkbaar met mijn favoriete 56mm portretlens. Ik kan dus vlotjes lenzen wisselen zonder de compositie te hoeven wijzigen. Het gemak hiervan maakt de Helios 44-2 misschien wel de favoriet van mijn 3 speciallekes. Last but not least hebben de foto’s zonder enige bewerking van die mooie zachte kleurtonen. Heel herkenbaar en heel retro.

Zie ook vorige posts over de Samyang Fish-Eye II 8mm en de Lensbaby Composer II Sweet 35.